Alkmaar was in 1604 de eerste Hollandse stad waar Joden zich zonder problemen konden vestigen. In 1792 werd de eerste synagoge aan de Laat gewijd.
Op 4 maart 1942 werd de Joodse bevolking opgeroepen om de volgende dag met maximaal twee koffers per persoon naar Amsterdam te reizen. Politieagenten namen de sleutels van hun woningen in ontvangst en begeleidden de uithuiszetting en het treintransport naar Amsterdam; de gedeporteerden moesten hun eigen treinkaartje kopen. Ruim 30 personen, 16 gemengd-gehuwde gezinnen en vier gezinnen met een zieke, mochten in Alkmaar blijven.
Van de 213 mensen tellende Alkmaarse Joodse gemeenschap in 1942, waren 129 mannen, vrouwen en kinderen vermoord slecht 84 overleefden de oorlog. Onder de overlevenden de gemengd gehuwden en hun kinderen. Van de 178 die naar reisden Amsterdam wordt meer dan de helft vermoord. Slechts een enkeling keert terug naar Alkmaar. Enkelen weten de oorlog te overleven door onderduik of door te vluchten.
De interactieve kaart hieronder geeft een overzicht van de adressen van de Joodse Alkmaarse burgers. Voor diegene die gedeporteerd is, was dit het laatste adres waar ze in Alkmaar verbleven. Daarnaast bevat het onderduikadressen van Nederlandse en ook Duitse Joden. Klik op de nummers en lees de verhalen. Onder de kaart is ook een interactieve lijst met de adressen en namen te vinden.
Voor de locatie van de herdenkingsstenen in Alkmaar, zie ook de ineractieve kaart van de Stichting Herdenkingsstenen Joods Alkmaar: www.alkmaaropdekaart.nl.
Onder staat een interactieve lijst met de adressen en namen. Klik erop en lees over de mensen die vanaf deze adressen zijn weggevoerd, of daar zijn ondergedoken.
Moritz Arons 12-09-1864 03-01-1943 78 Westerbork
Leah Arons-Rosenberg 05-04-1875 12-02-1943 67 Auschwitz
Sientje Bing-Englander 05-12-1872 20-03-1943 70 Sobibor
Leon de Jongh 23-03-1894 28-02-1943 48 Auschwitz
Sara de Jongh-Bing 29-07-1898 26-03-1943 44 Sobibor
Aron Bing 03-08-1899 04-06-1943 43 Sobibor
Eleazar Bing 29-11-1903 25-07-1944 40 Amsterdam
Annie Bing-Rademaker 15-06-1910 Overlevende onderduik (niet Joodse afkomst)
Julius Jacob Bing 1933 Overlevende onderduik
Gerrit Bing 1934 Overlevende onderduik
Aron Jonnie Bing 1937 Overlevende onderduik
Jan-Dov Bing 1939 Overlevende onderduik
Elie Bing 1942 Overlevende onderduik
Liesje Nomi Bing 1945 Overlevende onderduik
Bloeme Botterman
-Vreeland 23-12-1895 14-01-1943 47 Auschwitz
Salomon Prins 27-03-1877 02-07-1943 66 Sobibor
Vrouwtje Prins 03-04-1873 25-04-1943 70 Westerbork
Rosette van Praag 26-02-1883 30-04-1943 60 Sobibor
Helena Bouman 09-05-1907 30-09-1942 35 Auschwitz
Simon de Jong 27-07-1900 14-01-1944 43 Auschwitz
Leentje de Jong
-van Dal 16-01-1875 24-09-1943 68 Auschwitz
Simon Mozes de Jong 30-04-1915 Overlevende onderduik
Martha Betje de Jong
-van der Rhoer 09-06-1914 Overlevende onderduik
Rebekka Martha de Jong 24-07-1940 Overlevende onderduik
Mozes de Jong 31-03-1870 28-10-1943 73 Beverwijk
Fredrika de Jong
-van Gelder 23-04-1871 19-11-1943 72 Auschwitz
Hartog de Jong 24-01-1905 Overlevende vrijlating
Valerie de Jong
-Krauskopf 03-09-1907 Overlevende (niet Joodse afkomst)
Mozes de Jong 24-07-1875 04-06-1943 67 Sobibor
Rebekka de Jong-Blok 01-04-1880 04-06-1943 63 Sobibor
Mozes de Jongh 20-02-1884 05-02-1943 57 Auschwitz
Berendina de Jongh
-le Grand 18-11-1892 05-02-1943 50 Auschwitz
Abraham de Jongh 31-12-1920 31-03-1943 24 Golleschau
Sara de Jongh 01-01-1924 05-02-1943 19 Auschwitz
Henriëtte de Jongh 25-07-1933 05-02-1943 9 Auschwitz
Abraham de Vries 10-02-1875 10-04-1942 67 Amsterdam
Jacob de Vries 26-01-1880 21-05-1943 63 Sobibor
Rebecca de Vries
-van Praag 07-12-1883 21-05-1943 59 Sobibor
Abraham de Wolff 27-02-1878 02-07-1943 65 Sobibor
Bertha de Wolff-Noach 15-02-1878 02-07-1943 65 Sobibor
Betsy de Wolff 08-04-1921 31-01-1944 22 Auschwitz
Cecilia de Wolff 12-05-1923 Overlevende Auschwitz
Betje Deen 02-01-1878 26-01-1943 65 Auschwitz
Sophia Deen 26-09-1870 26-01-1943 72 Auschwitz
Elias den Hartog 02-07-1907 09-07-1943 35 Sobibor
Rebecca Annegien
den Hartog-Lermer 13-11-1910 09-07-1943 32 Sobibor
Cornelia den Hartog 01-04-1930 09-07-1943 13 Sobibor
Engeltje den Hartog 24-06-1932 09-07-1943 11 Sobibor
Jacob Aron den Hartog 19-10-1935 09-07-1943 7 Sobibor
Aron den Hartog 07-06-1938 09-07-1943 5 Sobibor
Samuël Dresden 15-08-1889 07-09-1942 53 Auschwitz
Rebecca Dresden-Pesaro 10-09-1883 07-09-1942 58 Auschwitz
Abraham Drukker 13-09-1895 ~1-10-1944 49 Auschwitz
Juliette Drukker-Cohen 30-03-1890 ~1-10-1944 54 Auschwitz
Marjan Drukker 18-11-1929 ~1-10-1944 14 Auschwitz
Abraham Joachim Elte 26-07-1903 Overlevende onderduik
Adriaantje Elte-Visser 06-11-1909 Overlevende onderduik
Henri Elte 17-08-1906 Overlevende
Hijman Elte 11-02-1915 Overlevende Auschwitz
Elisabeth Elte-Wesseli 21-05-1913 22-10-1943 30 Auschwitz
Jonas Elte 10-10-1910 Overlevende onderduik
Levi Elte 22-10-1887 Overlevende onderduik
Geertruida Apolonia
Elte-de Ruiter 10-04-1886 Overlevende onderduik (niet Joodse afkomst)
Rebekka Wilhelmina Elte 07-06-1924 Overlevende onderduik
Rebekka Elte-van Thijn 12-08-1864 Overlevende onderduik
Levi Elzas 06-11-1860 11-03-1943 82 Amsterdam
Bloemetje Elzas 08-12-1898 07-09-1942 43 Auschwitz
Jacob Elzas 26-07-1877 07-09-1942 65 Auschwitz
Alida Elzas-Nol 07-06-1884 07-09-1942 58 Auschwitz
Abraham Elzas 14-09-1907 Overlevende Westerbork
Johanna Hendrica Elzas 11-10-1900 10-09-1943 42 Auschwitz
Benjamin Kuyper 12-11-1874 Overlevende Theresienstadt
Raphaël Elzas 29-10-1903 Overlevende onderduik
Eveline Elzas-de Jong 25-04-1910 Overlevende onderduik
Jacob Elzas 23-01-1937 Overlevende onderduik
Salomon van der Kop 18-09-1893 30-04-1943 49 Auschwitz
Roza van der Kop
-Glaser 07-10-1900 13-11-1943 42 Auschwitz
Dientje Vet-Elzas 19-04-1875 Overlevende
David van Buuren 24-09-1881 04-06-1943 61 Sobibor
Johanna van Buuren
-Cohen 27-06-1896 04-06-1943 46 Sobibor
Aron Arend Engelander 26-02-1907 30-11-1943 36 Majdanek
Abraham Englander 13-01-1880 20-03-1943 63 Sobibor
Rozettha Englander
-Berkleij 19-02-1881 20-03-1943 62 Sobibor
Johannes van Burken 01-01-1882 Overlevende (niet Joodse afkomst)
Bloemetje van Burken
-Englander 10-07-1903 Overlevende
Johannes Gerardus
van Burken 04-05-1933 Overlevende
Lientje Beelo van Burken 05-06-1934 Overlevende
Hans Lion Frankenberg 08-01-1904 23-07-1943 39 Sobibor
Gertrude Klara Frankenberg
-Goldschmidt 02-01-1907 23-07-1943 36 Sobibor
Eva Cilly Frankenberg 01-03-1933 Overlevende onderduik
Louis Frankenberg 08-10-1936 Overlevende Theresienstadt
Cäcilie Frankenberg
-Wolf 09-10-1875 23-07-1943 67 Sobibor
Frans Grünwald 05-09-1906 ??-04-1944 37 Birkenau
Else Ada Grünwald
-Frankenberg 09-08-1909 11-02-1944 34 Auschwitz
Leonard David Grünwald 24-05-1933 11-02-1944 10 Auschwitz
Jetty Cecile Grünwald 14-06-1937 11-02-1944 6 Auschwitz
Maria Göttmer-Hagens 02-05-1899 27-11-1943 43 Auschwitz
Wilhelmus Johannes
Göttmer 05-12-1894 Overlevende (niet Joodse afkomst)
Simon Goudeket 09-04-1909 30-04-1943 34 Sobibor
Daatje Goudeket
-Davidson 30-11-1902 13-11-1943 39 Auschwitz
Frederik Hagens 22-01-1873 28-05-1943 70 Sobibor
Elisabeth Hagens-Asser 04-02-1876 28-05-1943 67 Sobibor
Jacob Hagens 16-01-1907 31-08-1943 36 Midden Europa
Jansje Cornelia Hagens 12-07-1914 Overlevende onderduik
34) Karel van het Veerstraat 20
Hartog Salomon Hamburger 21-05-1894 09-07-1943 49 Sobibor
Anna Hamburger-Zwaap 29-08-1897 09-07-1943 46 Sobibor
Margaretha Zwaap-Polak 03-12-1868 27-08-1942 85 Amsterdam
Ezechiel Salomon Hamburger 18-01-1887 Overlevende onderduik
Hartog Hammelburg 09-12-1911 31-03-1944 32 Auschwitz
Edmond Henri Hijmans 05-09-1872 30-05-1942 69 Alkmaar
Sophie Hijmans-Hohwu 07-04-1877 Overlevende (niet Joodse afkomst)
Aron Salomon Kannewasser 07-11-1874 05-03-1943 68 Sobibor
Leon Salomon Kannewasser 21-11-1879 04-06-1943 63 Sobibor
Maartje Salomon Kannewasser 18-03-1888 04-06-1943 55 Sobibor
Jacomina Kannewasser
-Oudkerk 07-11-1881 05-03-1943 61 Sobibor
Jansje van Zwanenberg 25-08-1921 Overlevende onderduik
Beelo Koppel-Englander 01-05-1877 21-05-1943 66 Sobibor
Willem Prins 14-01-1875 Overlevende
Ella Prins
-Schulen Gosssels 05-08-1874 Overlevende
Salomon Leefmans 14-09-1896 09-07-1943 46 Sobibor
Betje Leefmans
-Belinfante 15-04-1897 09-07-1943 46 Sobibor
Aron Leefmans 01-12-1923 02-02-1944 20 Auschwitz
Bep Leefmans 24-12-1932 Overlevende
Salomon Emanuel Leuw 05-10-1896 17-09-1943 46 Auschwitz
Sientje Leuw-Stern 17-01-1895 09-05-1945 50 Midden Europa
Philip Levie Leuw 26-11-1929 17-09-1943 13 Auschwitz
Mozes Israel Lewijt 21-06-1870 20-03-1943 72 Sobibor
Jaantje Lewijt-de Jong 11-01-1882 20-03-1943 61 Sobibor
Meijer Manheim 14-07-1894 25-01-1945 50 Alkmaar
Roosje Manheim-Prins 24-04-1898 Overlevende onderduik
Salomo Manheim 28-11-1924 Overlevende onderduik
Jacques Siegfried Koekoek 31-07-1937 Overlevende onderduik
Jan Herman Massink 03-09-1885 Overlevende (niet Joodse afkomst)
Pauline Jeanne Massink
-Horn 06-01-1886 Overlevende
Alexander Jan Massink 11-07-1914 Overlevende
Melinka Hermina Massink 05-06-1916 Overlevende
Samuël Menist 23-02-1896 30-09-1942 46 Auschwitz
Marianne Menist-Ansel 08-02-1904 Overlevende Theresienstadt
Betty Judith Menist 13-07-1932 Overlevende Theresienstadt
Theo Molkenboer 12-10-1915 Overlevende (niet Joodse afkomst)
Eva Molkenboer-Smeer 18-11-1913 Overlevende
David Oudkerk 10-01-1889 13-11-1942 53 Auschwitz
Isabella Oudkerk
-Lissauer 13-03-1888 07-05-1943 55 Sobibor
Jogéva Oudkerk 30-06-1932 07-05-1943 10 Sobibor
Reintje Oudkerk 21-06-1891 13-03-1943 51 Sobibor
Eva Oudkerk 27-06-1884 13-03-1943 58 Sobibor
Vrouwtje Oudkerk 02-09-1885 13-03-1943 57 Sobibor
Hartog Philip Benedictus
-Polak 28-07-1884 09-04-1943 58 Sobibor
Jacob Benedictus Polak 03-02-1888 09-04-1943 55 Sobibor
Judith Polak 03-02-1891 09-04-1943 52 Sobibor
Mathilda Polak 30-06-1894 09-04-1943 48 Sobibor
Roosje Polak 07-09-1899 09-04-1943 43 Sobibor
Elisabeth Polak-Polak 23-06-1859 09-04-1943 83 Sobibor
Jakob Joseph Polak 07-05-1902 14-05-1943 41 Sobibor
Isaac Polk 01-04-1901 Overlevende onderduik
Bloeme Polk-Piller 21-08-1904 Overlevende onderduik
Aron Polk 27-04-1926 Overlevende onderduik
Elisabeth Polk 13-03-1929 06-03-1944 14 Auschwitz
Alida Prins 17-04-1871 11-11-1942 71 Amsterdam
Jeannette Prins 14-08-1876 19-02-1943 66 Auschwitz
Louis Prins 15-08-1882 09-04-1943 60 Sobibor
Isaak Prins 03-03-1873 26-03-1943 70 Sobibor
Rosette Prins-Vlessing 28-06-1879 26-03-1943 63 Sobibor
Aron Prins 17-07-1902 23-07-1943 41 Sobibor
Eli Prins 09-05-1904 Overlevende
Louis Sluizer 31-01-1894 09-04-1943 49 Sobibor
Johanna Sluizer
-Goudsmid 09-11-1893 09-04-1943 49 Sobibor
Marianna Sluizer 04-08-1931 09-04-1943 11 Sobibor
Hartog van der Kop 22-06-1898 02-04-1943 44 Sobibor
Dora Sientje v.d. Kop
-Bos 16-12-1906 02-04-1943 36 Sobibor
Levie Trijbetz 20-05-1881 Overlevende onderduik
Rosalchen Trijbetz
-Jakob 05-09-1876 Overlevende onderduik
Marianne Trijbetz 18-12-1907 Overlevende onderduik
Isidor Trijbetz 05-10-1918 Overlevende onderduik
Marcus Trijbetz 26-05-1883 28-02-1943 59 Auschwitz
Betje Trijbetz
-de Vries 09-11-1889 12-02-1943 53 Auschwitz
Marianne Wilhelmina
Trijbetz 06-07-1923 Overlevende
Willemina de Vries
-de Vries 09-08-1864 12-02-1943 78 Auschwitz
Siegfried Trijbetz 26-12-1906 16-07-1943 36 Sobibor
Ada Trijbetz-Dassi 13-03-1913 16-07-1943 30 Sobibor
Leon Turksma 09-12-1911 28-05-1943 31 Sobibor
Arend Bernardus Jacobus
Muller 12-07-1902 Overlevende (niet Joodse afkomst)
Elisabeth Lea Muller
-Turksma 05-04-1903 Overlevende
Zoon Muller ? Overlevende
Juda Barend van Amerongen 12-08-1884 Overlevende Westerbork
Henriëtte Elisabeth
van Amerongen-Dekkers 21-01-1897 Overlevende (niet Joodse afkomst)
Hans van Amerongen 26-09-1922 Overlevende
Robert van Amerongen 11-02-1924 Overlevende
Alexander van Dam 15-08-1896 Overlevende vrijlating
Maria Francisca van Dam
-van Woerkom 01-11-1903 Overlevende onderduik (niet Joodse afkomst)
Catharina Adriana van Dam 20-12-1929 Overlevende onderduik
Elisabeth Jacoba van Dam 26-12-1931 Overlevende onderduik
Meijer van der Horst 21-03-1901 31-01-1944 42 Auschwitz
Margaretha v.d. Horst
-Polak 23-06-1904 11-06-1943 38 Sobibor
Mia Ali van der Horst 28-11-1932 11-06-1943 10 Sobibor
Hermanus van der Hulst 20-01-1900 14-02-1945 (niet Joodse afkomst)
Johanna van der Hulst
-Hagens 18-01-1903 12-07-1944 40
Elisabeth Johanna
van der Hulst 02-04-1925 Overlevende
Cornelis van der Hulst 21-02-1927 Overlevende
Rachel Davidson 02-07-1899 02-07-1943 44 Sobibor
Aaltje van der Kop
-van Kreveld 30-07-1861 19-02-1943 81 Auschwitz
Benjamin van der Lijn 30-12-1871 02-05-1943 71 Amsterdam
Reintje van der Lijn
-Serlui 11-03-1873 21-05-1943 70 Sobibor
Abraham Levie van Gelder 06-06-1891 07-05-1943 51 Sobibor
Sippora van Gelder-Prins 20-11-1888 07-05-1943 54 Sobibor
Helena Sophia van Gelder 06-12-1918 16-07-1943 24 Sobibor
Karel van Thijn 11-09-1895 ??-08-1942 46 Auschwitz
Eva van Thijn
-Loonstijn 12-07-1897 Overlevende onderduik
Louise Sara Jansje
van Thijn 17-11-1923 Overlevende onderduik
Johanna van Thijn 21-08-1926 Overlevende onderduik
Elisabeth Velleman
-Godlieb 17-02-1854 30-04-1943 89 Sobibor
Eduard Isaäc Vleeschdraager 17-05-1909 19-08-1942 33 Auschwitz
Cornelia Vleeschdraager
-van der Velde 29-07-1913 Overlevende (niet Joodse afkomst)
Erik Nanko Vleeschdrager 30-04-1941 Overlevende
Marijke Vleeschdrager 28-08-1942 Overlevende
Barend Vlessing 17-05-1888 22-05-1944 56 Auschwitz
Judith Vlessing
-van der Kop 07-12-1899 21-05-1944 44 Auschwitz
Aaltje Vlessing 11-12-1925 21-05-1944 18 Auschwitz
Elias Vlessing 23-04-1927 Overlevende onderduik
Max Vlessing 02-07-1930 Overlevende onderduik
Elize Vlessing 21-02-1904 Overlevende
Maria Cornelia Samulina
Vlessing-van der Moer 04-04-1901 Overlevende
Marjanne Johanna Vlessing 11-04-1931 Overlevende
Elias Vlessing 30-11-1932 Overlevende
Berendina Vlessing 03-11-1937 Overlevende
Max Vlessing 30-04-1915 Overlevende Theresienstadt
Isaac de Castro Yohai 03-05-1918 Overlevende
Hartog Drielsma 06-05-1911 31-07-1944 33 Auschwitz
Josephine Johanna
Drielsma-Eijzenga 02-04-1906 Overlevende (niets Joodse afkomst)
Betje Drielsma 01-08-1942 Overlevende
Josephus Meij 13-11-1918 Overlevende
Rebecca Meij-Paur 09-05-1917 Overlevende
Retje Leon Vrieslander
-Beek 03-08-1858 19-02-1943 84 Auschwitz
Eva Vrieslander 05-05-1883 07-09-1942 59 Auschwitz
Flora Vrieslander 11-09-1884 07-09-1942 57 Auschwitz
Louise Snitslaar 14-10-1881 28-01-1944 62 Auschwitz
79) Gedempte Nieuwesloot (kadaster)
Juda Tas 12-10-1914 Overlevende onderduik
Esther Tas-Callo 05-06-1914 Overlevende onderduik
Simon Italiaander 05-08-1940 Overlevende onderduik
Rosy Hahn 03-06-1888 Overlevende Engeland
Herbert Lebram 25-08-1901 Overlevende onderduik
Ursula Lebram-Moses 30-08-1917 Overlevende onderduik
Margot Lesser 29-07-1910 Overlevende onderduik
83) Bisschop Bottemanstraat 40
Edmond Bloemgarten ??-??-1928 Overlevende onderduik
Salvador Edmond Bloemgarten 01-10-1924 Overlevende onderduik
Salvador (Henk) Hertog 22-08-1901 Overlevende onderduik
Tirtsa van Amerongen 19-02-1921 Overlevende onderduik
Jannie van Tijn ??-??-???? Overlevende onderduik
Gina ?? ??-??-???? Overlevende onderduik
Mozes Meijer Abraham Davidson 27-04-1894 Overlevende onderduik
Abraham Meijer Davidson 21-04-1923 Overlevende onderduik
Dina Elisabeth Davidson 12-06-1926 Overlevende onderduik
Joel Elzas ??-??-???? Overlevende onderduik
Carola Sara Fallmann 05-03-1920 Overlevende onderduik
Henri Jacob Blein 15-04-1911 Overlevende onderduik
86) Van Houtenkade 29
Jacques Zwaneweber 09-03-1919 Overlevende onderduik
87) Rekerstraat 17
Eva Fink 11-02-1911 Overlevende onderduik
Alice Tischauer 20-07-1920 Overlevende onderduik
Onder staat de kaart met de adressen waar herdenkingsstenen zijn geplaatst door de Stichting Herdenkingsstenen Joods Alkmaar. Dit betreft de in Alkmaar geregistreerde Joden die tijdens het nazi regime zijn vermoord. De stenen zijn geplaatst voor het huis en/of bedrijfspand waar ze woonden. Dit is soms een ander adres dan dat wij ze hanteren, omdat wij het adres aanhouden vanwaar de personen zijn afgevoerd. Verschillende mensen en gezinnen zijn gedurende de oorlog namelijk verhuisd vanwege vordering van hun huizen. Vandaar dat de adressen niet altijd overeenkomen. Zie ook de interactieve kaart van de Stichting Herdenkingsstenen Joods Alkmaar: www.alkmaaropdekaart.nl.