Na de Tweede Wereldoorlog zijn over het passieve gedrag van de Nederlanders, ten opzichte van de joodse bevolking, vele harde woorden gevallen. Zij legden zich in het algemeen neer bij de situatie met wat de joden werd aangedaan. Daarnaast zijn er heel wat joden door Nederlanders verraden.

Een klein aantal heeft zich ingezet om de joodse medeburger te helpen, waaronder ook inwoners uit Alkmaar en directe omgeving. Verschillende van hen hebben een onderscheiding gekregen van Yad Vashem als "Rechtvaardigen onder de Volkeren". Dit is een uit de Talmoed afkomstige eretitel, die door Israël wordt gegeven aan niet-Joden, die Joden ten tijde van de Holocaust hebben helpen onderduiken, ontkomen en overleven.

De toekenning gebeurt door Yad Vashem, de plaats waar het Joodse volk de Joodse slachtoffers van de door Adolf Hitler georganiseerde massamoord op de Joden herdenkt.

Men noemt de titel ook wel Yad Vashem onderscheiding voor hulp aan Joden. De decorandus ontvangt een medaille en een oorkonde met de vermelding van zijn of haar naam. Verder wordt deze naam in Jeruzalem in een muur gebeiteld, in een park gewijd aan de "Rechtvaardige onder de Volkeren".