Robert van Amerongen

De erkenning van de onderscheiding ging niet vanzelf. Aanvankelijk werd de aanvraag geweigerd omdat Van Amerongen een joodse achtergrond heeft: een joodse vader en een niet-joodse moeder. De Yad Vashem-onderscheiding is uitdrukkelijk bedoeld voor niet-joden die hun leven hebben geriskeerd om joden te redden. Na een aantal aanbevelingen, van onder meer Karel van het Reve waarin werd gesteld dat Van Amerongen geen joodse levenswijze had, werd de aanvraag alsnog gehonoreerd.

In het najaar van 1943 richtte een groep van ongeveer 17 studenten een ondergrondse organisatie op in Amsterdam. De groep concentreerde zich op het vinden van schuilplaatsen voor Joden, het vervalsen van identiteitskaarten en het verkrijgen van voedselbonnen en geld. Robert van Amerongen, de zoon van een joodse vader en een niet-joodse moeder, uit Alkmaar Wilhelminalaan, was betrokken bij enkele van de gevaarlijkste activiteiten van de groep. Ondanks zijn joodse uiterlijk reisde hij naar vergaderingen, onderhield contacten met andere illegale organisaties, verwierf geld en documenten, en begeleidde joden naar schuilplaatsen. Door bij deze activiteiten betrokken te zijn, bracht Robert zijn eigen leven in gevaar en riskeerde hij, zowel als half-jood als voor het werken voor de ondergrondse, te worden betrapt. Het centrum van Robert's groep was in Alkmaar, waar veel van de Joden die Robert hielp verborgen waren. Tussen 1943 en 1945 hielp de groep Jacob Louis (Jaap) Lobatto, zijn zus Miep Gompes-Lobatto en hun nicht Elizabeth de Vries, evenals vele anderen. 

Robert's eigen moeder verborg Joden in haar huis voor korte tijd, waaronder Jacob Lobatto. Jacob heeft ook tot december 1943 bij Peter en Adriana Termaat in Broek op Langedijk ondergedoken gezeten. Peter was zeer actief in het verzet, en nadat er regelmatig Duitse soldaten in de nabijheid van het huis werden gezien, ging Jacob Lobatto weer terug naar Alkmaar. En inderdaad werd het huis in Broek op Langedijk enkele dagen later doorzocht, nadat Peter elders ondergedoken was.

Lees hier verder over Bob van Amerongen.