Jan Verweel & Klaas Verweel & Barbara Verweel

Jan Verweel (1902-1973), tuinder, zus Barbara (1908-1974) leraar op de plaatselijke christelijke school en broer Klaas (1912-1996) leraar op de J.D. van Arkelschool in Broek op Langedijk, woonden in een klein huis aan de Bovenweg in St. Pancras. Hun huis bestond uit twee kleine kamers en een keuken op de begane grond, op de tweede verdieping twee slaapkamers gescheiden door een overloop zonder ramen.

Het huis was nauwelijks groot genoeg om de twee broers en zus te huisvesten, maar toch verwelkomden ze begin juli 1943 de 55-jarige Sofia Sjefarnatz (Sophie) Spijer-Vorst (1890-1986) en lieten haar bij hen wonen tot de bevrijding twee jaar later. De broers en zus vertelden hun omgeving dat de vrouw hun huishoudster was en omdat ze geen joodse uitstraling had, werd het verhaal geloofd. De Verweels behandelden Sophie altijd attent en probeerden haar te sparen voor de meest vervelende huishoudelijke taken, zij verontschuldigden zich zelfs voor het feit dat ze haar zo'n laag loon uitbetaalden. Gedurende de laatste zes maanden van de oorlog verborgen de Verweels ook de dochter van Sophie en Hartog, Elizabeth Katerina Elleke Spijer (1924-1973), in hun huis.

Jan, Barbara en Klaas hebben de onderduikers geholpen zonder ooit een financiële vergoeding te hebben verlangd.

Tijdens de onderduik van Sophie vond ook haar echtgenoot, Hartog Spijer, 1885-1944, daar tien weken onderdak. Hartog had rechten gestudeerd en hij behaalde zijn titel als meester in de rechten. In Amsterdam werkte hij als ambtenaar op de gemeentesecretarie.

Toen Hartog zich niet meer in Sint Pancras veilig voelde is hij door de illegaliteit overgebracht naar het onderduikerskamp in de Soerelse bossen tussen Nunspeet en Vierhouten, het zogenoemde “Pas-Op-kamp”, waar gemiddeld ruim 80 personen zaten ondergedoken (joden, studenten, bemanningsleden van geallieerde vliegtuigen, een Rus, een gedeserteerde Duitser en verzetsmensen).

Twee SS-ers van de Landstorm Nederland, een Nederlander en een Duitser, die aan het jagen waren, ontdekten het verscholen dorp bij toeval, zondagavond 29 oktober 1944. Zij vingen geluiden op van personen die aan het zagen en houtkappen waren en zagen een jongen die het terrein overstak. Ze ondervroegen hem, waarna zij versterking gingen halen.

De meeste van de bewoners, 87 Joodse onderduikers en 15 geallieerde vliegtuigbemanningsleden, slaagden erin om in het donker te ontkomen. Behalve acht Joden en 1 Duitse deserteur; zij werden opgepakt waaronder ook Hartog Spijer. Twee Joden werden vrijwel meteen geëxecuteerd. De andere zes, waaronder Hartog, werden door de nazi’s op 31 oktober 1944 vermoord nabij het Verscholen Dorp.
Hartog zou op 30 oktober, de dag na de ontdekking van het kamp, in het ziekenhuis van Ermelo worden geopereerd aan een maagzweer.

Zijn vrouw Sophie en ook hun twee kinderen Elizabeth Katerina Elleke Spijer en Herbert Willem Spijer, overleven de oorlog.