December 1944 - De overval op Huize Westerlicht

Huize Westerlicht was voor de oorlog een vrij luxueus bejaardentehuis. Er waren goede voorzieningen, een eigen broodbakkerij en wasserij, er was een bibliotheek met 2.000 boeken en een concert- en toneelzaal met 250 zitplaatsen. Elke 14 dagen organiseerde men een uitvoering, zang, dans of film. Geheel in de geest van die tijd waren er vijf verplegingsklassen.  In de oorlog maakte Huize Westerlicht een spannende tijd door. Tot twee keer toe werd het gevorderd door de Duitsers. Dat verhinderde niet dat Westerlicht  een centrum van de Alkmaarse illegaliteit werd. In 1944 was zelfs het gewestelijke commando van de BS (Binnenlandse strijdkrachten) een tijd lang in het gebouw gevestigd.

In de nacht van 22 op 23 december 1944 wordt er in één van de grootste bejaardenhuizen van Nederland, Huize Westerlicht, een inval gedaan door de Duitse bezetter. Er zijn meer dan dan 100 man bij betrokken: landwachters, Groene Politie, Marine, gewone soldaten en soldaten van het Rode Kruis. De reden hiervoor is de aanhouding van de Alkmaarse verzetsman Wim Kok, die een notitieblokje met de aantekening “Westerlicht” bij zich heeft. Al acht maanden houdt de staf van Gewest XI van de Binnenlandse Strijdkrachten onder leiding van J.G.M. Wastenecker (oud luitenant-kolonel van de KNIL) zich schuil in Westerlicht.

Kok wordt ernstig mishandeld tijdens zijn verhoor door de SD. Toch, ondanks zijn gedeeltelijke bekentenis dat hij “de baas” gesproken heeft, blijft hij zijn ondervragers op het verkeerde been zetten. Hij omschrijft de kamer waar hij “de baas” gesproken had als een kamer zoals alle kamers er in Westerlicht uitzien en Wastenecker als een jonge man.

Om half één in die nacht staan de Duitsers voor het totaal omsingelde Westerlicht en eisen dat ze binnengelaten worden. Maar de portier zegt geen sleutels te hebben en dat hij die moet halen. Inmiddels is iedereen gewekt in Westerlicht, waar buiten drie mensen van de staf van Gewest XI, Wastenecker zelf, zich ook nog 16 onderduikers bevinden. Iedereen zoekt een goed heenkomen door zich in dakgoten, in de sterfkamer of zelfs hangend aan zonneschermen te verbergen. Helaas ontkomt niemand en iedereen wordt naar buiten gebracht. Wim Kok is uit zijn cel gehaald zodat hij Wastenecker kan identificeren. Maar Wastenecker wordt niet gevonden..... 

Hoe is hij weggekomen dan? Hij is helemaal niet de jongeman die Kok beschrijft, maar al aardig op leeftijd, en mengt hij zich tussen een groepje bejaarden en doet net of hij lichtelijk dement en doof is. Ook tijdens de confrontatie met Kok geven beiden geen krimp en de Duitsers noemen hem “te oud” om de commandant te zijn. De volgende morgen vertrekt Wastenecker te voet naar de Zaanstreek.  De onderduikers van Westerlicht komen met de schrik vrij. “Niet onze zaak” aldus het Duitse overvalcommando. Wim Kok weet later tijdens een transport te ontsnappen; hij overlijdt kort na de oorlog.